ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ

Το στρατηγικό στοίχημα του ΠΑΣΟΚ

Μάκης Κοψίδης

Ελευθεροτυπία, 03/10/2007

Τα βαθύτερα αίτια της κρίσης του ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να αναζητηθούν στην ποιότητα των δεσμών του με τα κοινωνικά στρώματα που το έφεραν και το κράτησαν στην εξουσία. Δεσμοί που σε σημαντικό βαθμό έχουν διαρραγεί. Υπέρβαση της κρίσης προϋποθέτει στρατηγική που αποκαθιστά στενούς δεσμούς με την κοινωνία. Από τους χαμηλόμισθους, τους άνεργους, μέχρι τα ανερχόμενα δυναμικά μεσαία στρώματα. Η πολιτική έκφραση αυτού του ευρύτατου φάσματος κοινωνικών δυνάμεων απαιτεί σύνθεση αλλά και πολιτική σαφήνεια. Απαιτεί πολιτικές που θεμελιώνονται στη σύγχρονη κοινωνική διαστρωμάτωση καθώς και τη διαφαινόμενη ριζοσπαστικοποίηση ενός, έστω και μικρού, τμήματος κοινωνικών δυνάμεων. Πολιτικές που, στο σύνολό τους, συγκροτούν ένα σαφές ιδεολογικό, πολιτικό στίγμα. Στίγμα που θα βαθαίνει, και άρα θα κάνει ορατή την πραγματική διαχωριστική γραμμή που διαπερνά την κοινωνία. Τη γραμμή μεταξύ Προόδου και Συντήρησης. Γραμμή που επειδή τελευταία είναι δυσδιάκριτη, λόγω ενός θολού στίγματος, συνέβαλε στην ήττα. Μια παρόμοια στρατηγική κάθε άλλο παρά ακυρώνει την πολυσυλλεκτικότητα του ΠΑΣΟΚ ως κόμματος εξουσίας. Αντίθετα, επιτρέπει να ανοίξει ο δρόμος ώστε η κεντροαριστερή κοινωνική πλειοψηφία που υπάρχει, να μετατραπεί σε πολιτικη πλειοψηφία. Αυτή η γραμμή είναι η καλύτερη εγγύηση για την πολυσυζητημένη «στροφή προς τα αριστερά».

==============================================================

Αναμφίβολα το εγχείρημα είναι δύσκολο, πολύ περισσότερο που διαπιστώνεται κρίση στρατηγικής σε σημαντικές συνιστώσες της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Ακόμα και στο φρούριό της, τη Σουηδία, οι σοσιαλδημοκράτες υπέστησαν ήττα. Στη Γερμανία έγινε απόπειρα υπέρβασης της κρίσης με στροφή προς τα δεξιά, με αποτέλεσμα να απομακρύνεται η ανασυγκρότηση του SPD. Στην Ισπανία υπάρχουν ανάλογα προβλήματα, που απλώς δεν είναι στην πρώτη γραμμή λόγω του ότι στην εξουσία είναι η κυβέρνηση Θαπατέρο.

==============================================================

Το ΠΑΣΟΚ δεν θα πρέπει να διαπράξει το λάθος των Γάλλων Σοσιαλιστών, που μετά την ήττα τους έχουν καταφύγει σε μια ακατάσχετη «αριστερή» φλυαρία. Φλυαρία γενικόλογη, χωρίς περιεχόμενο, που όσο εντείνεται τόσο σαρώνει ο Σαρκοζί. Και σαρώνει γιατί αλωνίζει ανενόχλητος στο μεσαίο χώρο, όπου οι Σοσιαλιστές τού έχουν αφήσει ζωτικό χώρο. Αλλωστε, αποφασιστικό άνοιγμα στα μεσαία στρώματα είναι εξαιρετικά πιθανό να επιχειρήσει ο Κ. Καραμανλής για να μετριάσει, μεταξύ άλλων, τις οξύτατες αντιδράσεις που θα προκαλέσουν τα επώδυνα μέτρα που θα λάβει.

==============================================================

Σε κάθε περίπτωση, το ΠΑΣΟΚ είναι σε μια κρίσιμη καμπή. Από το ποια στρατηγική θα επιλέξει θα εξαρτηθεί αν στις επόμενες εκλογές θα υπάρξει αναχαίτιση της κυβέρνησης Καραμανλή ή αν θα εισέλθουμε σε μια περίοδο μακράς κυριαρχίας τής Ν.Δ.