Η ελέω αρχηγού δημοκρατία"Στις 8 Φεβρουαρίου δίνουμε εντολή"(σύνθημα του ΠΑΣΟΚ)
Καλούνται αύριο τα μέλη και οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ και της ευρύτερης Δημοκρατικής Παράταξης να «δώσουν εντολή», δηλαδή να επικυρώσουν την ανάρρηση του Γιώργου Παπανδρέου στη θέση του προέδρου του κόμματος. Από τους εμπνευστές της πρωτοφανούς αυτής διαδικασίας προβάλλεται το επιχείρημα ότι η αυριανή συγκέντρωση ψήφων ανοίγει νέους δρόμους στη «συμμετοχική δημοκρατία». Φυσικά, «συμμετέχω» και «εκλέγω» σημαίνει «επιλέγω», ενώ «δημοκρατία» ισοδυναμεί με ανταλλαγή ιδεών και τελική επικράτηση της πλειοψηφούσας άποψης. Τίποτα από αυτά δεν θα υπάρξει αύριο. Το ΠΑΣΟΚ μάς είχε συνηθίσει σε χρήση ψευδώνυμων όρων στην πολιτική, όμως η αυριανή «μη εκλογή» υπερβαίνει ασφαλώς κάθε προηγούμενο. Ακόμα και κατά τις περιόδους της παντοδυναμίας του Ανδρέα Παπανδρέου, τότε που ο ιδρυτής οριζόταν διά βοής στη θέση του αρχηγού, υπήρχε πάντοτε και κάποια άλλη άποψη, κάποια αμφισβήτηση, έστω και περιθωριακή. Σήμερα ο Γιώργος Παπανδρέου είναι απολύτως μόνος και κυρίαρχος ηγέτης, χωρίς μάλιστα να έχει μέχρι στιγμής διατυπώσει πλήρως την εναλλακτική πολιτική του πρόταση.Ολα ξεκίνησαν από το γεγονός ότι στις σχετικές δημοσκοπήσεις παρουσίαζε υψηλά ποσοστά δημοτικότητας, και κάποια στιγμή αποφάσισε ο κ. Σημίτης να τον αναδείξει διάδοχο, παίζοντας το τελευταίο προεκλογικό χαρτί του ΠΑΣΟΚ. Και βέβαια δεν είναι σωστό αυτό που λέγεται, δηλαδή ότι με την αυριανή εκλογή παίρνουμε μια πρώτη γεύση από τα «δημοψηφίσματα» που προβλέπει το πολιτικό πρόγραμμα του κ. Παπανδρέου. Τα δημοψηφίσματα θέτουν διλήμματα, έστω και παραπλανητικά ή εκβιαστικά. Δεν θέτουν δεδομένα. Ενα καλό κομματικό δημοψήφισμα για το ΠΑΣΟΚ θα ήταν π.χ. το ερώτημα αν προτιμάτε τον Κώστα Σημίτη ή τον Γιώργο Παπανδρέου στην ηγεσία του κόμματος. Αλλά βέβαια κανείς δεν είναι τρελός να θέσει παρόμοιο ερώτημα. Αυτό που καλούνται, λοιπόν, αύριο οι πολίτες να δικαιώσουν με την ψήφο τους είναι η ουσιαστική διάλυση του κόμματος και η ανάδειξη μιας μονοπρόσωπης ηγεσίας, η οποία δεν θα έχει τα «βαρίδια» του κομματικού μηχανισμού, αλλά ούτε και τον οποιοδήποτε έλεγχο -έστω και διαστρεβλωμένο- της περίφημης βάσης. Η «συμμετοχική» δημοκρατία ξεκινά τη σταδιοδρομία της με τον εθελούσιο αποκλεισμό, τον αυτοευνουχισμό της «βάσης».Μέχρι τη δικτατορία, τα αστικά κόμματα στην Ελλάδα δεν είχαν οργανωμένη βάση πέραν της νεολαίας. Τα σχήματα που γνωρίζουμε διαμορφώθηκαν μετά το '74 (σχήμα πυραμίδας με κεντρική επιτροπή, ενδιάμεσα όργανα και οργανώσεις βάσης) και αντιγράφουν το πρότυπο των κομμάτων της Αριστεράς. Πολύ γρήγορα, βέβαια, εξελίχτηκαν σε εκλογικούς και ρουσφετολογικούς μηχανισμούς. Ενας δημοκρατικός συγκεντρωτισμός «λάιτ», τον οποίο εφάρμοσε πρώτο το ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια και η Νέα Δημοκρατία. Αυτό είναι το σχήμα που καταργεί αύριο ο κ. Παπανδρέου.Δεν τρέφουμε καμιά ιδιαίτερη συμπάθεια στον κομματικό μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ ούτε κανενός άλλου κόμματος. Και δεν θα θρηνήσουμε την απώλεια της καρέκλας οποιουδήποτε κεντρικού ή τοπικού κομματικού στελέχους. Ομως αυτή η προσωπική «άμεση» σχέση του ηγέτη με τη βάση, που επαγγέλλεται το νέο σχήμα, υποκρύπτει μια άλλη πραγματικότητα. Ο παλιός μηχανισμός θα υποκατασταθεί από έναν συγκεντρωτικό προσωπικό μηχανισμό του ηγέτη. Τα κόμματα πάντοτε συγκροτούνται πάνω στο πρότυπο της κρατικής διακυβέρνησης που επαγγέλλονται. Το αυστηρά πρωθυπουργικοκεντρικό σύστημα που διαμορφώθηκε στη χώρα μας οδηγεί στο αντίστοιχο σχήμα κομματικής διάρθρωσης. Αλλά όπως είναι φυσικό (και όπως αποδείχτηκε), η συγκέντρωση υπερβολικής εξουσίας στο προσωπικό περιβάλλον του ηγέτη είναι εστία διαφθοράς και κακοδιαχείρισης. Αύριο, λοιπόν, καλείται ο «δημοκρατικός κόσμος» να επικυρώσει την υποκατάσταση του κομματικού μηχανισμού από τον προσωπικό μηχανισμό του νέου ηγέτη. Και μέχρι πότε θα διαρκέσει αυτή η παντοδυναμία του νέου αρχηγού; Μα έως τη στιγμή που κάποιο νέο γκάλοπ θα υποδείξει ως δημοφιλέστερο κάποιον άλλο. Η «συμμετοχική δημοκρατία» θα πρέπει να περιμένει ακόμα.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 07/02/2004
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου